Các loại khớp nối trong cơ khí không những có vai trò giúp cho các loại máy gia công hoạt động được ổn định hơn. Đồng thời giúp tăng tuổi thọ các thiết bị và còn thực hiện đa dạng chức năng khác nhau tùy theo từng loại khớp.
1. Khớp nối trong cơ khí là gì?
Các loại khớp nối trong cơ khí (Couplings) là các linh kiện, phụ tùng trung gian đóng vai trò quan trọng và không thể thay thế trong việc liên kết các bộ phận với nhau. Chúng có nhiệm vụ truyền chuyển động từ chi tiết này đến chi tiết khác. Chẳng hạn như các trục dẫn động (hộp số giảm tốc, motor…) đến trục của máy công tác (máy bơm, quạt, băng tải,..).
Việc này giúp giảm tải trọng, giúp các bộ phận máy chuyển động dễ dàng, bù sai lệch tâm giữa các trục và ngăn ngừa quá tải khi vận hành.
Các loại khớp nối trong cơ khí
2. Các loại khớp nối trong cơ khí phổ biến hiện nay
2.1. Khớp nối mềm (Khớp nối cao su)
Khớp nối mềm hay còn được gọi là khớp nối cao su, khớp nối đàn hồi. Chúng được sử dụng để liên kết các trục sai lệch tâm do biến dạng đàn hồi.
Khớp nối mềm
Đặc điểm của khớp nối này là có khả năng chịu được lực nén, ép, lực va đập tốt. Bên cạnh đó, chúng cũng có khả năng chống ồn và chống rung hiệu quả.
Độ võng trục mỗi loại là 3° hoặc thấp hơn trục. Độ lệch tâm cao nhất là 1% hoặc thấp hơn đường kính bên ngoài của khớp nối.
Loại khớp này rất dễ sử dụng bởi cấu tạo đơn giản và không cần bôi trơn khi bảo trì.
Chính vì những đặc điểm trên mà khớp nối mềm thường được ứng dụng nhiều để kết nối các bộ phận trong những hệ thống như:
- Đường ống.
- Máy bơm công nghiệp.
- Các trạm bơm.
- Nhà máy nước.
- …
2.2. Khớp nối cứng (Rigid coupling)
Khớp nối cứng hay còn được gọi là mối cứng. Các loại khớp nối này được dùng để liên kết các trục có đường tâm trên cùng một đường thẳng. Chúng có vai trò đảm bảo không có sự sai lệch về vị trí tương quan.
Ngoài ra, chúng còn có khả năng truyền mômen xoắn, đặc biệt là được dùng để truyền động cho momen uốn và lực dọc trục. Chính vì vậy, chúng được ứng dụng phổ biến trong băng tải, bánh răng, đĩa xích, hộp số,…
Khớp nối cứng
2.3. Khớp nối đĩa
Khớp nối đĩa là một trong những các loại khớp nối trong cơ khí có kết cấu đơn giản. Chúng gồm có các bộ phận như:
- Các đĩa kim loại.
- Lượng mất đồng tâm trục.
Loại khớp nối này được làm bằng chất liệu inox không gỉ, chống ăn mòn và cùng với đó là độ linh hoạt cao. Chính vì vậy, khớp nối đĩa được ứng dụng rộng rãi trong các ngành công nghiệp sản xuất:
- Quạt.
- Bơm.
- Tuabin.
- Nén khí.
- …
Khớp nối đĩa
2.4. Khớp nối Cardan
Ở các loại khớp nối trong cơ khí thì khớp nối Cardan được sử dụng thông dụng nhất. Đây là dạng khớp nối có hình trụ và được dùng làm linh kiện trung gian. Chúng có tác dụng liên kết các trục chủ động với trục bị động mà không thẳng trên trục.
Khớp nối Cardan
Ngoài ra thì khớp nối Cardan còn cho phép truyền momen xoắn một cách êm ái và linh hoạt. Chúng cũng cho khả năng hoạt động dễ dàng ngay cả khi độ lệch gốc lên đến 45 độ, đường kính lớn nhất là 50cm và tốc độ tối đa 1.750v/p.
Thông thường, khớp nối Cardan thường được làm bằng vật liệu thép, inox và hiện nay chúng thường gồm các dạng như:
